Enerji uzmanlarının belirlediği standartlar kapsamında enerji yönetim sisteminin planlanarak hazırlanması, bu doğrultuda enerjiden tasarruf edilerek enerji maliyetlerinin aşağı çekilmesi, çevreye daha duyarlı olunmasına yardımcı olan süreç ve sistemlerin oluşturularak çevrenin koruma altına alınması ve sürdürebilirliğin sağlanması ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin hedefleri arasında yer almaktadır. Enerjiye ulaşmanın maliyeti her geçen gün arttığı gibi çevreye de daha fala zarar vermektedir. Ayrıca günümüzde enerji kaynaklarının giderek azalmasından dolayı ucuz enerji sağlanması birçok ülke için imkansız hale gelmiştir.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin en önemli hedefi her ölçekteki kuruluş için enerji kullanımının sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesini sağlamaktır. Bunun içinde ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi maliyetleri azaltmakta, çevreye olan olumsuz etkiyi azaltmakta ve rekabet etme gücünü artırmaktadır.
ISO 50001 Belgesi Nedir?
Bir tür enerji yönetim sistemi belgesi olan ISO 50001, enerji yönetim ağının şirket ve firma faaliyetlerine entegre edilmesinde ISO standartlarına uygun davranan şirket ve firmalara verilen belgedir. Şirket ve firmalara verilen bu sertifikayla şirketlerin ve firmaların enerji performanslarının veriminin yükseltilmesi hedeflenmektedir. Bu sertifikanın farklı sektörlerdeki firmalar tarafından tercih edilmesinin temel sebepleri arasında maliyetlerin azaltılması, verimliliğin artırılması ve çevreye zarar veren faaliyetlerin engellenmesi yer almaktadır.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin Faydaları Nelerdir?
Şirketlerin ve firmaların maliyetleri her geçen gün arttığı için buna tepki olarak enerji tasarrufu tedbirlerine yönelmekte ve bu doğrultuda gerçekleştirilen yatırımlarla enerji maliyetleri düşürülerek tasarruf sağlanabilmektedir. Ancak şirketlerin ve firmaların aldığı enerji tasarrufu tedbirleri rutin olarak yürütülen iş faaliyetlerinin parçası haline getirilmezse, enerji maliyetlerinin yeniden dalgalanması ve kontrolden çıkması kaçınılmaz hale gelmektedir. ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi ile iyileştirme faaliyetleri sistematik olarak süreklilik kazandığında enerji performansındaki iyileştirmeler süreklilik kazandığı için maliyetler zaman içerisinde düşmeyi sürdürmektedir.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin firmalara doğrudan faydaları şöyle sıralanabilir;
Enerji maliyetlerinde tasarruf sağlamaktadır.
Maliyetsiz olarak ya da düşük maliyetlerle enerji tasarrufu sağlanması için fırsatlara öncelik tanımaktadır.
Sera gazı emisyonunu en aza indirmektedir.
Şirketler ve firmalar enerji fiyatları değiştiği zaman bu fiyat artışından daha az etkilenmektedir.
İthal edilen yakıtlara karşı olan bağımlılığı azalttığı için arz güvenliğini artırmaktadır.
Şirketlerde ve firmalarda görev yapan personelin enerji farkındalığını artırmakta ve personelin enerji tasarrufuna daha fazla katılımını sağlamaktadır.
Daha düşük karbon ayak izi
Enerji kullanımına ve tüketimine dair iyileştirme olanaklarıyla ilgili daha fazla bilgi sağlamaktadır.
Karar alma süreçlerini daha bilinçli hale getirmektedir.
Gelecekteki enerji tüketiminin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olduğu için belirsizliği azaltmaktadır.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin firmalara dolaylı faydaları ise şöyledir;
Olumlu tanıtıma katkı sağlamaktadır.
Şirket ve firmalarda verimliliği iyileştirerek sürekli hale getirmektedir.
Şirket ve firmaların kurumsal imajını iyileştirmektedir.
Şirket ve firmaların bakım uygulamalarını iyileştirmektedir.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Nasıl İşler?
Şirketlerin ve firmaların enerji performansının sürekli iyileştirilmesine yardımcı olan ve bu iyileştirmelere süreklilik kazandırmak için enerji tüketimine sistematik şekilde dikkat edilmesi enerji yönetiminin hedefidir. Şirketlerin ve firmaların sürekli eylem planlamaları yapması, bu eylem planlamalarını uygulaması, bu uygulamaların sonuçlarının kontrol edilmesi, ilerlemenin gözden geçirilmesinin ardından mevcut durumun değerlendirilerek politika ve hedeflerin güncellenmesi enerji yönetimi kapsamındadır. Enerji yönetiminin sürekli bir iyileştirme içerisinde olabilmesi için sistematik yaklaşımlar içerisinde Planla – Uygula – Kontrol et – Önlem Al (PUKO) yaklaşımı ya da Deming döngüsü yer almaktadır.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin şirket ve firmalara entegrasyonunda ISO 50001: 2011 Enerji Yönetim Sisteminin bütün sanayi ölçeklerinde ve sektörlerinde uzun süreden beri sürmekte olan ispatlanmış başarısının olduğu bilinmektedir. ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin yapılandırılmasında Kalite (ISO 9001), Çevre Yönetimi (ISO 14001), İş Sağlığı ve Güvenliği (OHSAS 18001) ve diğer yaygın yönetim sistemleriyle uyumlu olması dikkate alınmıştır. Bu sayede de şirket ve firmalar, ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemini mevcut yönetim sistemlerine entegre ederken zorlanmazlar. ISO 50001 Enerji Yönetim Standardının şirketlerin ve firmaların bünyesinde uygulanması esnasında uygulama sürecinde gerçekleştirilecek çalışmalar ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi kapsamında 6 ana başlık altında toplanmıştır. Bu başlıklar ise şöyledir;
Yönetim Sorumluluğu
Bu başlıkta üst yönetim ve yönetim temsilcisi yer almaktadır.
Enerji Politikası
Enerji Planlaması
Bu başlıkta yasal koşullar, enerjinin gözden geçirilmesi, enerji referans çizgisi, enerji performans göstergeleri, enerji hedefleri, amaçları ve eylem planları yer almaktadır.
Uygulama ve İşletim
Bu başlıkta yeterlilik, eğitim, farkındalık, işletimin kontrolü, iletişim dokümantasyonu, tasarım, enerji hizmetleri, enerji ürünleri, enerji donanımı ile enerjinin tedariki yer almaktadır.
Kontrol Etme
Bu başlıkta izleme, ölçme, analiz, yasal ve diğer koşullara uyumluluk seviyesinin değerlendirilmesi, EnYS’nin iç tetkiki, uygunsuzlukların belirlenmesi, düzeltilmesi, düzeltici ve önleyici faaliyetlerin gerçekleştirilmesi ve kayıtların kontrolünün yapılması yer almaktadır.
Yönetimin Gözden Geçirilmesi
Bu başlıkta yönetimin gözden geçirilmesi girdilerinin yanı sıra yönetimin gözden geçirilmesinin çıktıları yer almaktadır.
ISO 50001 Belgesi Nasıl Alınır?
ISO 50001 belgesini almak için belgelendirme sürecini başlatan şirket ve firmaların öncelikli olarak yapması gereken kapsamlı şekilde enerji yönetim ağı oluşturmaktır. Bu ağ oluşturulduktan sonra kalite standartlarına uygun olarak uygulama süreci başlatılmalıdır. Daha sonra ISO 50001 belgesini vermeye yetkili akredite bir kuruluşa belgeyi almak için müracaat edilmelidir. Bu başvurunun ardından 2 aşamadan oluşan ölçme ve değerlendirme süreci başlatılır. Ölçme değerlendirme sürecinin iki aşaması ise şöyledir;
Firmaların ilk aşamada ISO 50001 Enerji Yönetim belgesini almaya hak kazanması için hazırlıklarını doğru bir şekilde tamamlaması gerekmektedir.
Sistem Kalite Belgelendirme ve Test Danışmanlığı sektöründe faaliyette olan kuruluşlarla iletişime geçildiği takdirde de ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi belgesi alınabilmektedir.
Ayrıca bu hizmeti sağlayan danışmanlık şirketlerinden profesyonel destek alınmasıyla da ISO 50001: 2018 Enerji Yönetim Sistemi belgesini almak isteyen firmaların belge sahibi olması mümkündür.
ISO 50001 Belgesinin Firmaya Faydaları Nelerdir?
Şirketlere ve firmalara enerji yönetimine dair kapsamlı faydalar sağlayan ISO 50001 Enerji Yönetimi belgesinin sağladığı başlıca faydalar ise şöyle sıralanabilir;